Ukraińcy dostaną polską emeryturę za jeden dzień pracy w Polsce. Prawda czy mit?
W ostatnich dniach pojawiło się wiele kontrowersji wokół tematu „obywatele Ukrainy mają łatwiejszy dostęp do świadczeń niż Polacy”. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) postanowił wziąć głos w dyskusji i wydał oficjalny komunikat, w którym zauważył fałszywe opinie krążące w mediach społecznościowych.
ZUS wyjaśnił, że obywatele Ukrainy nie mają łatwiejszego dostępu do polskich świadczeń, a wręcz przeciwnie – muszą spełnić wiele wymogów i odprowadzać składki na ubezpieczenie społeczne w Polsce. Dodatkowo, dodatek do minimalnej emerytury będzie przysługiwał im tylko w przypadku zamieszkiwania na terenie Polski.
Jak podkreślił rzecznik ZUS, informacje wprowadzające w błąd w tej sprawie szkodzą zarówno obywatelom Ukrainy, jak i Polakom, dlatego warto uważać na to, co się publikuje w internecie.
Polska emerytura dla Ukraińców
W 2012 roku Polska i Ukraina podpisały dwustronną umowę o zabezpieczeniu społecznym, która pozwala na uwzględnienie okresów ubezpieczenia w obu państwach przy ustalaniu prawa do emerytury. Jednakże, świadczenia emerytalne są wypłacane proporcjonalnie do długości okresów ubezpieczenia w każdym z państw, a nie finansowane przez Fundusz Ubezpieczeń Społecznych.
Zgodnie z rzeczywistością w Unii Europejskiej, emerytury, renty i zasiłki są wypłacane przez państwo, w którym dana osoba pracowała i płaciła składki. Wszystko to ma na celu usunięcie barier w uzyskaniu świadczeń dla osób, które pracowały legalnie w więcej niż jednym kraju. Takie rozwiązania są wykorzystywane przez Polaków mieszkających lub pracujących w wielu krajach, w tym w Niemczech, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Kanadzie, USA i innych. Polska ma również umowy o zabezpieczeniu społecznym z kilkunastoma państwami.
W ramach umowy o zabezpieczeniu społecznym między Polską a Ukrainą, osoby pracujące lub pracowały w obu tych krajach mają prawo do równoważenia świadczeń emerytalnych i rentowych. ZUS bierze pod uwagę okresy ubezpieczenia w obu krajach przy ustalaniu prawa do minimalnej emerytury w Polsce. Niemniej jednak, wyrównanie świadczenia do kwoty minimalnej emerytury następuje dopiero po zsumowaniu świadczeń z obu państw.
Dopłata do minimalnej emerytury przysługuje tylko osobom zamieszkującym w Polsce, pod warunkiem spełnienia określonych wymogów. Obywatele Ukrainy, którzy mieszkają poza Polską, nie mają prawa do dopłaty. Co więcej, liczba dopłat wypłacanych obywatelom Ukrainy przez ZUS maleje, a w 2022 roku wynosiła tylko 1205 osób.
Rzecznik podkreślił, że liczba dopłat spada ze względu na to, że obywatele Ukrainy podejmują pracę w Polsce i osiągają przychody, które przekraczają wysokość dopłaty. W związku z tym, osoby te nie mają prawa do dodatkowych świadczeń. Drugą przyczyną jest fakt, że obywatele Ukrainy często opuszczają Polskę, co również skutkuje zmniejszeniem liczby osób uprawnionych do dopłat.
